Hoorzittingen in commissie Kelk gaan door en onthullen vooral veel fake news en druk van media

Clandestiene zittingen? Verdwenen dossiers? De onzin mag eindelijk stoppen, vinden getuigen in de parlementaire onderzoekscommissie Operatie Kelk.
17/01/2025 - 17:07

Op de eerste hoorzittingen in de Kamercommissie naar Operatie Kelk op woensdag 8 januari kwam onder meer onderzoeksrechter Wim De Troy aan het woord. Hij beval destijds de huiszoeking bij kardinaal Danneels en de kantoren van het aartsbisdom. Daarbij werden dossiers in beslag genomen die in een later stadium nietig verklaard werden voor het onderzoek.

Clandestiene zittingen

Dat lokte destijds veel verontwaardiging van de burgerlijke partijen, vertegenwoordigd door het kantoor Van Steenbrugge. Meteen ontstond een sfeer van verdachtmaking over inmenging van de Kerk. De advocaat sprak in een boek over de hele zaak die nog lopende was, dat ‘justitie knielde voor de Kerk’ en er ‘clandestiene zittingen’ hadden plaatsgevonden. Heel wat media namen die bewoordingen over en stuurden ze als feiten de wereld in. Intussen werd deze verdachtmaking weerlegd in een rapport van de Hoge Raad voor de Justitie en nu ook in zowat elke hoorzitting in de bijzondere commissie. Niettemin wordt ze nog steeds herhaald, tot in een column in De Morgen deze week.

Laat ons serieus blijven. Geheime uitzonderingsrechtbanken bestaan niet in België.

Johan Delmulle

Tijdens de hoorzitting ontkende De Troy ten stelligste ooit enige druk te hebben ervaren van de Kerk. ‘Wel was er druk van de media’, voegde hij eraan toe.

Ook toenmalig federaal procureur Johan Delmulle ging in tegen de vermeende druk van de Kerk en de zogenaamd clandestiene zittingen, toen hij ondervraagd werd in de commissie op vrijdag 10 januari. ‘Laat ons serieus blijven. Geheime uitzonderingsrechtbanken bestaan niet in België. De burgerlijke partijen waren niet uitgenodigd. Je kan discussiëren over de vraag of ze beter wel uitgenodigd waren, maar het is alleszins bij wet niet verplicht.’

Teruggave archiefstukken

Op die bewuste zitting zonder burgerlijke partijen werd besloten dat een aantal dossiers onterecht in beslag genomen was en moest worden teruggegeven aan de Kerk. Federaal magistraat Lieve Pellens, die vandaag aan het woord kwam en al 14 jaar het federaal meldpunt voor misbruik is, verzekerde de commissieleden dat de dossiers grondig doorgespit waren en de belanghebbende stukken getrieerd en gekopieerd waren.

‘Tussen de perceptie, die ik goed begrijp, en de realiteit gaapt een grote kloof.’ Bovendien had advocaat Van Steenbrugge tegen dan het hele dossier verschillende keren ingekeken en ook digitaal ter beschikking gekregen.

Federaal magistraat Lieve Pellens tijdens de hoorzitting in de commissie Operatie Kelk.
Federaal magistraat Lieve Pellens tijdens de hoorzitting in de commissie Operatie Kelk. © Schermafbeelding De Kamer

Kritiek op rapport Hoge Raad voor de Justitie

Johan Delmulle had overigens scherpe kritiek op het rapport van de Hoge Raad voor de Justitie, dat warm en koud tegelijk blaast. ‘Hadden ze de vraag beantwoord van meerdere magistraten die hun visie op de feiten wilden toelichten om tekortkomingen in het rapport te verbeteren, dan hadden we nu niet met een onvoldragen document gezeten.’ Ook schriftelijke vragen om te mogen reageren, werden niet beantwoord.

Heel concreet ging zijn kritiek om de onheuse insinuaties in het rapport. Het stelt namelijk dat er geen inmenging door de Kerk bewezen kan worden, maar voegt toe dat die ook niet uitgesloten kan worden. ‘Zo werkt justitie niet. Als schuld niet bewezen is, ben je onschuldig’, aldus Delmulle.

Disfuncties zijn eigenlijk verbeterpunten

In het rapport wordt ook gewezen op ‘disfuncties’ in het onderzoek. Delmulle vindt dat een veel te zwaar - ‘horribel’ - woord. Overigens wordt het begrip op het einde van het rapport ook verklaard als ‘verbeterpunten’. Dat klinkt al heel anders.

tekst uit het rapport over wat bedoeld wordt met 'disfunctie': 'vaststelling dat het gerechtelijk apparaat beter had moeten functioneren, niet per se een fout, onwettigheid of onregelmatigheid'
© HRJ

Delmulle betreurde ten slotte dat de Hoge Raad voor de Justitie zich heeft gemengd in een lopend dossier en dat is niet zonder consequenties, want de insinuaties uit het rapport werden afgelopen maandag al volop gebruikt op de zitting van de raadkamer over Operatie Kelk (die uitspraak doet op 17 februari).

Wordt vervolgd

Dinsdag 21 januari vindt de volgende zitting van de parlementaire onderzoekscommissie naar Operatie Kelk plaats achter gesloten deuren. Normaal gezien rondt ze op 31 januari haar werkzaamheden af, al lijkt er nu al sprake van uitstel tot na de uitspraak van de raadkamer over Operatie Kelk, waarna de getuigen in de kamer niet meer gebonden zijn aan het geheim van het onderzoek.

Lees ook

Mathieu Bihet (MR) is voorzitter van de onderzoekscommissie naar disfuncties in Operatie Kelk.

Op eerste hoorzittingen in onderzoekscommissie Operatie Kelk werden Wim De Troy en Liesbeth Verlinden, toen substituut bij het parket, ondervraagd.

In 2015 kwam het federaal parket al met eindvordering, maar slachtoffers en advocaten vroegen telkens bijkomend onderzoek. Zo bleef de zaak aanslepen.

Bijna 100 respondenten deelden hun verhaal van misbruik en gaven waardevol advies, waarop de bisschoppen nieuwe voorstellen baseren.

De ontmoeting met 15 slachtoffers had plaats op vrijdagavond en duurde meer dan twee uur, langer dan oorspronkelijk verwacht.