Vrede op aarde aan alle mensen van goede wil?!

Van romantiek tot rauw realisme

Ik herinner me nog levendig hoe ik als kind overmand werd door romantische gevoelens rond Kerstmis. Liedjes van lichtjes die nooit meer doven, het vaste geloof dat er nu echt vrede zou komen op aarde. Elk jaar weer dacht ik dat als ik er tenminste hard in geloofde, het ook werkelijkheid zou worden.

Hoe ouder ik werd, hoe meer mijn hartstocht verflauwde. Realisme haalt dan stilaan de bovenhand. Een realisme dat me na de aanslagen in Parijs echt hard maakt en dat een heuse drempel dreigt te worden op weg naar Kerstmis. Zodanig dat ik besef:

Het is nu of nooit om te begrijpen waar dat vredesvisioen echt over gaat.

Gaat het over een kerstbestand zoals tijdens de Eerste Wereldoorlog, toen Engelse en Duitse soldaten in de loopgraven aan de Westkust de wapens neerlegden en verbroederden, om elkaar enkele dagen later alsnog overhoop te schieten? Of gaat het over innerlijke vrede, een liefdevolle houding die me helpt omgaan met alle gruwel, chaos en vijandschap om me heen?

Leren omgaan met de aanwezigheid van kwaad

Het is zoals de eeuwenoude vraag: Waarom is er lijden in de wereld? Heeft God het kwade gewild? Heel de Bijbel door zie je gelovigen met die vragen worstelen. Nu we van heel wat miserie de oorzaken kennen – en niet zelden liggen die bij de mensen zelf – vervalt de behoefte om ze te verklaren als een straf van God. Nee, God wil het kwade niet. En toch is het er. Hij houdt het niet tegen.

Hoe weinig zin er in het lijden op zich ook te vinden is, je kunt wel leren er zinvol mee om te gaan. Je kunt God ontdekken als Diegene die het lijden komt opvullen met zijn aanwezigheid. De advent is de periode bij uitstek om je daarvoor open te stellen.

Nu Daesh (of IS) goed bezig is chaos te zaaien in het hart van Europa, en Europese leiders hun eigen waarden stelselmatig uithollen, nu is het precies het juiste moment om in te zien dat vrede allereerst in het eigen hart moet groeien.

Verzet en overgave

Makkelijker gezegd dan gedaan, zeker waar. En allerminst een naïeve boodschap. Het is tegelijk een daad van verzet en van overgave. Verzet om niet toe te geven aan wraakgevoelens, wanhoop of fatalisme. Maar ook overgave, want op eigen kracht alleen zal het niet gaan. God werkt niet alleen in ons verzet, maar ook in onze overgave. En ik vermoed dat Hij zich op zo’n moment pas echt leert kennen. Zoals de veel geplaagde Job beseft wanneer hij zich op het einde van het Bijbelboek overgeeft: Alleen van horen zeggen kende ik u, nu heb ik U gezien met eigen ogen. (Job 42)

In de advent krijgen we de kans om een beetje met Maria op te trekken. Laat met mij gebeuren wat u gezegd hebt, antwoordt ze aan de engel die haar aankondigt dat ze zwanger zal worden van de heilige Geest. Hoe het zal gebeuren, is onbegrijpelijk. Voor mij toch alvast. Maria laat het hoe dan maar aan anderen over. Maar wat een leven komt daaruit voort!

Zondag vieren christenen het feest van Christus, Koning van het heelal. Om enkele weken later die zelfde Christus te herkennen in een weerloos kind. Een tegenspraak is dat niet.

De weerloze liefdeskracht van God vermag meer dan een zwaar bewapend leger.

Ze forceert niet, maar werkt onderhuids om van binnenuit alles om te vormen, mogelijk zelfs het hart van een IS-moordenaar.